جزوه شناخت فضای شهری

دروس ارائه شده :

---

درس اول : مفهوم فضای شهری

درس دوم : اجزا شکل دهنده فضای شهری

درس سوم: مولفه های سازنده فضای شهری

درس چهارم : انواع فضاهای شهری(میدان و مسیر)

درس پنجم : گونه شناسی میادین شهری

درس ششم : انواع فضا های شهری(ورودی ،لبه آب ،پله)

درس هفتم : ابعاد طراحی فضاهای شهری (1)

درس هشتم : ابعاد طراحی فضاهای شهری (2)

درس نهم : ابعاد طراحی فضاهی شهری (3)

درس دهم : کیفیت در فضاهای شهری

درس یازدهم : اصول حاکم بر فضاهای شهری ایرانی

درس دوزادهم : فضاهای شهری در بافت های تاریخی ایران

 

فهرست مطالب:

---

درس اول : مفهوم فضای شهری

فضا به چه معناست؟

فضای شهری

سه شاخص اصلی برای تشخیص فضای شهری

کاربرد فضای عمومی شهری

ضرورت وجود فضای های شهری

درس دوم : اجزا شکل دهنده فضای شهری

آشنایی با چهار مفهوم پایه

محصوریت

تداوم

آستانه

پرداخت فضا

اجزا شکل دهنده فضای شهری

کف

بدنه

سقف

عناصر مستقر در فضا

مبلمان شهری

پوشش گیاهی

درس سوم: مولفه های سازنده فضای شهری

فرم

تعریف زیبا شناختی فرم

عملکرد

فعالیت

دستبه بندی فعالیت در فضای شهری

دسته بندی فعالیت ها

معنی

درس چهارم : انواع فضاهای شهری(میدان و مسیر)

میدان

میدان و فلکه

انواع میدان

میدان شهری

میدان محلی

میدان رسمی و تشریفات

توقعت موردی از میدان

سکون درمیدان

تجمع پذیری در میدان

یکپارچگی در میدان

مسیر

توقعات موردی از مسیر

حضور پذیری در مسیر

پویایی

انواع مسیر

خیابان شهری

خیابان عبوری

بولوار

خیابان محلی

کوچه و بن بست

پیاده راه

بزرگ راه

درس پنجم : گونه شناسی میادین شهری

دسته بندی زوکر از میدان

میدان محصور و بسته

میدان با عنصر مسلط

میدان هسته ای

میدان چند فضایی

میدان بی شکل

تقسیم بندی کریر از میدان

انواع تقاطع های خیابان و میدان

ردیف هی ریخت شناسی فضای شهری(دسته بندی کریر)

درس ششم : انواع فضا های شهری(ورودی ،لبه آب ،پله)

ورودی

توقعات موضوعی از ورودی

تبدیل پذیری

نفوذ پذیری

توقعات موردی از ورودی شهر

پذیرندگی

خوانایی

تشخیص

لبه آب

مفرح بودن

طراوت

پله

تفاوت پله با سایر فضا های شهری

توعات موضوعی از پله

القا سلسله مراتب

راحتی

درس هفتم : ابعاد طراحی فضاهای شهری (1)

بعد عملکردی

استفاده از فضای شهری

اختلاط عملکردها

چهار پیشنهاد برای ایجاد اختلاط عملکردی

فواید اختلاط عملکرد ها

ارزیابی وضع موجود کاربری ها

ماتریس سازگاری

ماتریس مطلوبیت

ماتریس ظرفیت

ماتریس وابستگی

بعد بصری

برتری های زیبایی شناسی از دید جک نسر

الگو های و نظم زیبایی شناختی

کیفیت های زیبایی شناختی

خط آسمان

کریدور بصری

توالی دید

نقاط استراتژیک دید

سلسله مراتب فضا

بعد زمان

درس هشتم : ابعاد طراحی فضاهای شهری (2)

بعد مورفولوژی

مراحل شناخت مورفولوژی شهری

شناخت الگوی بلوک ها

توده و فضا ، پر و خالی

الگوی شبکه معابر

تناسبات قطعات

بررسی الگو بافت

بررسی الگو ساخت قطعات

مورفولوژی و اقلیم

بعد ادراکی

تصویر ذهنی

گره

نشانه راه

لبه

محله

درس نهم : ابعاد طراحی فضاهی شهری (3)

مردم و فضا

سه نظریه اصلی در باب ارتباط محیط و رفتار مردم

نیازهای انسان و فضای شهری

مارلو و نیازهای انسانی

راحتی

آسودگی

حضور غیرفعال در فضا

کشف

حقوق مردم در فضای شهری

دسترسی

آزادی فعالیت

ادعای قلمرو

تغییر

مالکیت و واگذاری

معنی فضا و ارتباطبا آن

جمع بندی

درس دهم : کیفیت در فضاهای شهری

کیفیفت یک محیط پاسخدهنده

نفوذپذیری

گوناگونی

خوانایی

انعطاف پذیری

تناسباط بصری

غنای حسی

رنگ تعلق

درس یازدهم : اصول حاکم بر فضاهای شهری ایرانی

مبانی و مفاهیم پایه

نظم

وحدت

یگانگی و دوگانی در نما

استحکام بصری در نما

تعادل

ارتباط و مجاورت

نسبت و تناسب

مقیاس انسانی

هماهنگی

تقارن

ریتم

اصول سازماندهی به فضاهای شهری

اصل هم پیوندی

اصل محصور کردن فضا

احساس محصور بودن در فضا

اصل مقیاس و تناسبات

اصل فضاهای متباین

اصل قلمرو

اصل ترکیب

درس دوزادهم : فضاهای شهری در بافت های تاریخی ایران

انواع فضاهای شهری در بافت های تاریخی ایران

راه ها

میدان ها

میدان عمومی

میدان های تجاری

میدان های حکومتی

میدان های نظامی

دروازه ها

دروازه بیرونی

دروازه دورنی

فضاهای ورودی

فضاهای مجاور رودخانه و پل ها

کارکرد پل ها

فهرست منابع